Le Bestiaire

Na zijn bejubelde opname van de klarinetconcerti van Mozart, Bruch en Finzi (met de London Philharmonic) en zijn “solo” interpretatie van Steve Reichs New York Counterpoint, keert de Belgische klarinetvirtuoos Roeland Hendrikx op zijn nieuwe CD naar zijn kamermuzikale roots terug.

De insteek van dat nieuwe project is tegelijk ambitieus en utopisch: het Roeland Hendrikx Ensemble laat de orkestsuite Le Carnaval des Animaux (van Camille Saint-Saëns) en de dichtbundel Le Bestiaire (van Guillaume Apollinaire) in één overkoepelende muzikale zoo kruisbestuiven.

De conservatieve Saint-Saëns haatte alles waar beeldenstormer Apollinaire voor stond, maar hun dierenportretten in Le Carnaval des Animaux (1886) en Le Bestaire (1911) zijn zo verwant qua inspiratie en textuur dat ze door één satirisch genie bedacht lijken, één spotvogel die met behulp van dieren de grote façades, maar ook de kleine kantjes van de menselijke natuur wil schetsen.

Blijft natuurlijk het probleem dat er geen kamerversie is van Le Carnaval en al helemaal geen muziek voor Le Bestiaire. Omgekeerd zijn er geen gedichten voor de dieren die in Le Carnaval de revue passeren.

Het Roeland Hendrikx Ensemble riep de hulp van een aantal Belgische kunstenaars in om die noden te lenigen. 

• Componist Piet Swerts kreeg de opdracht om de evidente muzikaliteit in de gedichten van Le Bestiaire te vertalen naar echte melodieën, en om Le Carnaval des Animaux te hertalen voor klarinet, strijkers en piano. Swerts is vooral bekend van zijn Pianoconcerto nr. 2 (Rotations), dat in 1986 als verplicht werk voor de Internationale Koningin Elisabethwedstrijd werd uitgekozen. Ook zijn vioolconcerto Zodiac was in 1997 plichtwerk voor de Elisabethwedstrijd. Voor het Roeland Hendrikx Ensemble schreef Swerts in 2001 een welluidend en uiterst succesvol Klarinetkwintet.
• Dichter Stijn De Paepe engageerde zich om moderne Nederlandse vertalingen van Apollinaires originele gedichten te maken, en om nieuwe poëzie te schrijven voor de muzikale dierenportretten in Le Carnaval des Animaux. De Paepe is huisdichter van de Belgische krant De Morgen, en een populair poëet en satiricus op de Vlaamse nationale televisie.
• Kunstenares Emilie Lauwers herinterpreteerde de houtsneden van Raoul Dufy, die de gedichten in de originele editie van Le Bestiaire uit 1911 vergezelden. Emilie slaagt er in haar eigen etsen uitstekend in om zowel de kwintessens van de dieren vast te leggen, als Apollinaires uitgebreide (filosofische, erotische, ...) interpretatie ervan te portretteren.
• Ter gelegenheid van het Bestiaire-project, tenslotte, maakten Steven Maes en Stefan Grondelaers een televisiedocumentaire die de ontstaansgeschiedenis van het project op de voet volgde, van inspiratie en voorbereiding tot uitvoering en première. Er zijn repetitie- en concertbeelden te zien, er wordt poëzie gedeclameerd, maar er zijn ook interviews met Roeland Hendrikx, Liebrecht Vanbeckevoort, Piet Swerts, Stijn De Paepe, Emilie Lauwers en Franse-muziekkenner Hervé Niquet.

Het Bestiaire-project gaat in al z’n multimediale glorie in première op zondag 13 september in het CC Muze te Heusden-Zolder. Het Roeland Hendrikx Ensemble speelt om 11u00 en om 16u00 zowel Le Carnaval des Animaux en Le Bestiaire, Stijn De Paepe draagt voor, en Emilie Lauwers stelt haar etsen tentoon. Beide concerten worden ingeleid met de documentaire.

Le Bestiaire werd gecreëerd met steun van de Vlaamse Overheid.