Wie beroemd is stelt zichzelf bloot aan imitatie, namaak, pastiche en parodie. Maar soms, heel soms, evenaren of overtreffen imitatoren hun model. Dit programma brengt hulde aan superieure hertalers van Mozart en andere grootheden.

Het Klarinetkwartet KV 317d is wel Mozart, maar toch niet helemaal: Mozart schreef het, maar niet voor klarinet plus strijktrio. Vermoed wordt dat uitgever Johann Anton André het uit twee vioolsonates en een klaviertrio distilleerde, die zich tussen de 300 autografen bevonden die hij na Mozarts dood van Constanze kocht. Het kwartetarrangement is in elk geval zo kundig gemaakt dat het echt niet onderdoet voor de originelen.

Radiosamenstellers die geen zin hebben om nog maar eens Mozarts Klarinetconcerto te programmeren, grijpen graag naar een van de drie concerti van Bernard Crusell (1775-1838), de voornaamste Finse componist voordat Sibelius dat werd. Dat Crusell een innovatief klarinetvirtuoos was is goed te horen in zijn sfeervolle tweede Klarinet-kwartet, dat volgens de criticus van de Allgemeine Muzikalische Zeitung “eigenlijk een verkapt concerto” is met een solist en begeleidende strijkers.

Weinig componisten hebben zo geleden onder het epitheton pasticheur als Ottorino Respighi (1879-1936). Respighi was de belangrijkste Italiaanse componist uit het begin van de 20ste eeuw, maar herinnerd wordt hij vooral als arrangeur van muziek uit vroeger tijden. De Aria Italiana en Aria di Corte komen uit de Antiche arie e danze, een reeks suites waarin Respighi orkestversies distilleert uit 16de-eeuwse luitstukken. Dat doet hij zo meesterlijk dat wij ook hem als “hertaler” eren.

Het nostalgische Quartettino van Hongaar Rezső Kókai (1952), tenslotte, imiteert niks of niemand, maar in zijn neoklassieke rapsodische frivoliteit doet het wel aan Mozart denken. Of toch bijna aan Mozart …

Klarinetkwartet KV317d |W.A. Mozart 

Klarinetkwartet nr 2 Opus 4 |B. Crusell

Aria Italiana |O. Respighi

Aria di Corte |O. Respighi

Quartettino |R. Kókai